Het is een gegeven dat heden ten dage de Rooms Katholieke kerk in Nederland kampt met een aantal uitdagingen, die met wisselend succes tegemoet getreden worden.
Laten we dan hoop en kracht putten uit successen, die in dit kader te melden zijn.
Het gaat in dit specifieke geval om de Migrantenparochie O.L.V. van de Vrede in de wijk Blijdorp / Rotterdam. Met migranten wordt met name bedoeld de Nederlanders, die van oorsprong uit Kaapverdië komen.
Kaapverdianen hebben een lange katholieke traditie; de parochie bloeide redelijk, maar was rond 2020 wat aan het afkalven, toen deze onder de hoede kwam van toenmalig en helaas overleden vicaris Dick Verbakel. Hij benoemde een geheel nieuw bestuur.
Ik werd door mijn vriend Dick voorgedragen als penningmeester. Hij deed het glimlachend en zonder overleg. Daar ben ik achteraf heel blij mee. Een Fries bij verder louter Kaapverdianen was natuurlijk aanvankelijk een vreemde eend in de bijt. Moest ze bijvoorbeeld uitleggen dat Fries een taal en geen dialect is. Wij waren er eerder. We moesten even aan elkaar wennen, wat overigens snel lukte.
Denkend over onze parochie en de toekomst ervan werd heel nadrukkelijk besloten dat kerk zou worden geïnterpreteerd als onze ‘gemeenschap’, en dat al onze acties op het ontwikkelen daarvan gericht zouden worden.
Door het bestuur, onder leiding van een charismatische (vice) voorzitster die door middel van dienend leiderschap richting gaf aan onze activiteiten, werd als eerste uitdaging aangegaan een eigen (ook Portugees sprekende) priester aan te trekken.
Bij het ontbreken van deze priester konden de H. Missen op zondag aanvankelijk gelukkig toch doorgang vinden omdat een hoogbejaarde Portugees sprekende priester uit een rusthuis in Breda bereid bleek in de eredienst voor te gaan. We zijn padre Chico nog steeds dankbaar dat hij ons toen zo geholpen heeft.
Zondags in de H. Mis kwamen zo’n 300 parochianen. In de begintijd hielp Corona natuurlijk niet mee. Om de kerk voller te krijgen werd er door een van onze bestuursleden na de H. Mis een uitgebreid koffiemoment georganiseerd: koffie met hele lekkere cake, die ik bij de bakker haalde. Dit laatste trokken een aantal dames op hun fatsoen en al gauw werden er iedere week home made cakes gebracht. Welke vrucht hebben we er deze week er in verwerkt, werd mij dan glimlachend gevraagd.
In de wintertijd bleek het om financiële redenen niet mogelijk de temperatuur op minimaal 20 graden te krijgen. Het gesponsorde fleece deken project bracht uitsluitsel. Het was gewoon ontroerend te zien hoe ons ‘hoofd fleece dekens’ oudere dames van achter in een fleece deken drapeerde. Dankbare blikken.
Voor de 40 ouderen, die het in de Corona tijd zwaar hadden gehad, werd in de zomer een uitje georganiseerd: met bus naar de Spido, lange boottocht door de haven (koffie met appeltaart heen en advocaatje met slagroom terug), en daarna door naar vdValk voor menuutje Waal. Dankzij RCOAK, die al 3 jaar achter elkaar subsidieerde, was er geen eigen bijdrage noodzakelijk. Men kon aanvankelijk niet geloven dat de tocht gratis was.
Ook werd er door een bevriende Stichting (Casa Tiberias) steun georganiseerd voor het bij de gemeente Rotterdam aanvragen van de energietoeslag. Wanneer je 70 plus bent, geen computer (ervaring) hebt is ‘slechts drie muisklikken’ toch best ver weg. Er was aanvankelijk wat aarzeling om hier gebruik van te maken. Toen de eerste gelden bij de ouderen daadwerkelijk binnen stroomden, liep het storm.
Omdat de H. Mis een hoogtepunt moest zijn werd het koor nieuw leven ingeblazen. We hadden ineens drie volwaardige koren, die de H. Mis iedere week weer een extra dimensie gaven.
Het probleem van het niet hebben van een vaste Portugees sprekende priester werd vervolgens ter hand genomen. Met hulp van de Bisschop en de op Rotterdam Zuid gevestigde congregatie van Spiritijnen kwamen we uiteindelijk uit bij padre Justin.
De charismatische padre kwam uit een parochie op Kaapverdie. Hij leerde in nog geen jaar Nederlands. De H. Missen zijn tegenwoordig een mix van talen. Wanneer je weet wat er gezegd wordt (bijvoorbeeld ‘Onze Vader’) is de andere taal geen probleem. Met grote vrolijkheid en soms op onconventionele wijze heeft hij oog voor de behoeften zijn mensen. Iedereen hoort er bij. Voor jarigen wordt gezongen; familieleden van overledenen worden getroost. Na afloop van de H. Mis staat hij iedereen geduldig te woord. Hij gaat met respect om met de oudere dames van het Marialegioen en heeft tegelijkertijd ook veel verbinding met de iets liberalere jongere parochianen.
Onder zijn leiding werd nagedacht over de volgende stap: de jongeren. Die moesten we terughalen naar de kerk ! Hoe kan het toch zijn dat we hen niet bereiken, terwijl we zo’n goed verhaal hebben.
Met enthousiasme gingen we projecten ontwikkelen voor deze groep. Hoe trek je jongeren. Ze komen niet naar de kerk om alleen de rozenkrans te bidden. Uitgangspunt was dat een project verdiepend en maatschappelijk nuttig moest zijn. De katholieke dimensie stond niet voorop, maar werd natuurlijk wel impliciet meegenomen. Wel werd geconstateerd dat dit alleen niet genoeg was. Er moest een teaser bijkomen. Meestal gaat dit in de vorm van een hapje achteraf.
De gratis jeugdbijbels voor de 60 (!!) vormelingen kwamen via een bevriende stichting (dank Adrianus). Toen de bestelling voor 60 jeugdbijbels bij de uitgever werd gedaan, wilde deze aanvankelijk niet geloven dat het om zo veel bijbels ging. Had hij de laatste 20 jaar niet meer meegemaakt. Dacht dat het een grap was, en wilde vooruitbetaald worden.
Een mooi voorbeeld van een project was het uitstapje van 45 jongeren naar het Catherijne-convent in Utrecht om de tentoonstelling ‘religie en slavernij’ te bezoeken. Toelichting van een historicus. De padre ging uiteraard mee. Je moet het verleden kennen en niet negeren; we gaan wel samen de toekomst in, was zijn boodschap. Vervolgens daar naar een all you can eat restaurant, en zingend in de bus terug naar Rotterdam. ‘Te Lourdes op de bergen’ schijnt best veel coupletten te hebben. Door deels externe financiering (dank) geen eigen bijdrage. Het was een groot succes.
Met eerste communicantjes wordt na wat verdiepende momenten (bijbelles) veel gezongen. Wanneer zij in de H. Mis optreden, zijn er extra veel opa’s en oma’s. Vertederend. Na de aankondiging van een tochtje naar de pannenkoekenboot bleken we ineens wat verstekelingen te hebben. Het op basis van aanmeldingen aantal gekochte kaartjes bleek te laag. Geweldig om zo’n probleempje te mogen oplossen.
Ikzelf geef aan de jongeren de cursus ‘loopbaankeuze, solliciteren (do’s and don’ts)’. Veel animo. Ook de sociale media komen aan bod. Plaats niets (in beeld en geschrift) dat je aan je oma of toekomstige werkgever moet uitleggen.
De uitdijende parochie zorgt af en toe best voor wat uitdagingen. Gelukkig doen we niet gauw een vergeefs beroep op ons Bisdom. Dank daarvoor.
De toegenomen aantallen zorgen er regelmatig voor dat de capaciteit (500) volledig benut wordt. Er is gezorgd voor extra zitplaatsen. Bij de nooduitgangen zijn BHV-ers. Er is een AED. Een fenomeen dat ik kende uit mijn jeugd is terug: de ordedienst, die met name er voor zorgt dat de capaciteit volledig wordt benut. Er is soms wat gedoe met parkeren. We zullen binnen afzienbare tijd naar twee diensten moeten.
Wanneer ik bovenstaande evalueer, kijk naar hetgeen in het nabije verleden is gebeurd, en hoe de basis is gelegd voor de voorgenomen stappen in de nabije toekomst. Ik kom dan maar tot een conclusie:
ER IS HOOP !!!!
Rotterdam, maart 2025
Douwe van der Werf (penningmeester VKMO, STM en van deze parochie)